مسجدی از قرون وسطی

نگاهی به معماری مسجد کول شریف(قل شریف)

اسلام در روسیه:

اسلام در روسیه دارای پیشینه تاریخی طولانی است. اولین مسلمانان روسیه را داغستانی‌ها (در ناحیه دربند) تشکیل می‌دادند که پس از فتوحات اعراب در قرن 8 هجری به اسلام گرویدند.ولگا بلغار اولین استان مسلمان‌نشین روسیه بود که تاتار‌ها در آنجا اسلام آوردند. سپس بسیاری از ترک‌های اروپا و قفقاز مسلمان شدند.حضور اسلام در روسیه پس از فتح خان قازان در سال 1552 میلادی گسترش یافت. فتوحات روسیه در سده 18 و 19 میلادی در شمال ناحیه قفقاز سبب شد تا بسیاری از مسلمانان داغستان، چچن، اینگوش و استان‌های دیگر به روسیه بپیوندند.فتح چرکس و آبخاز باعث شد تا مردم این نواحی به مکان‌های دیگر مهاجرت کنند. تصرف ناحیه شمالی قفقاز توسط امپراتوری روسیه، و فتح شمال قفقاز موجب شد تا ایالت‌های مستقل آسیای میانه و آذربایجان نیز که مسلمان‌نشین بودند به روسیه پیوند یابند.قرآن برای اولین بار در سال 1801 در قازان چاپ و منتشر شد. از رویدادهای مهم در تاریخ روسیه، جنبش اسلامی ویسی است که در سده 20 آغاز شد. حزب اتفاق المسلمین نماینده اقلیت مسلمان روسیه در دوما بود.اولین جلوه‌های ظهور مجدد اسلام در سال 1990 پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی پدیدار شدند. تعداد زائران از روسیه به مکه پس از فروپاشی شوروی افزایش یافت. بر اساس آمار، در سال 2006، بیش از 18000 مسلمان روس به حج اعزام شدند.در سال 1990 نشریات مسلمانان افزایش یافت. دو مجله اسلامی در روسیه چاپ می‌شود که «اِخو کاوکازا» و «ایسلامسکییْ وِستنیک» نام دارند.روزنامه ویژه مسلمانان تحت عنوان اخبار اسلامی (ایسلامسکیه نُوُستی) نیز در ماخاچ‌قلعه داغستان منتشر می شود. مدرسه فرهنگ اسلامی در روسیه، هم در سال 1991 در مسکو افتتاح شده است.

مسجد کول شریف( قُل شریف):

مسجد کول شریف( قُل شریف)، بزرگترین مسجد روسیه، در شهر قازان تاتارستان قرار دارد. مسجد قل شریف یکی از مساجد اصلی و بزرگ قرون وسطی در قازان بوده که در سده 16 میلادی بنا شده است.این مسجد موجب ظرافت، زیبایی و درخشش پایتخت خان‌های قازان و مرکز آموزش مذهبی، گسترش علوم در قسمت مرکزی روسیه در سده 16 میلادی بوده است.این مسجد به یاد آخرین امام جماعت خود «سید قل شریف» که یکی از رجال سرشناس مذهبی، عالم، شاعر و سیاست‌مدار و از فرماندهان دفاعی شهر قازان بود و در این مسجد خدمت می‌کرد و در طول اشغال این شهر کشته شد تغییر نام داد.مسجد در 2 طبقه‌ بنا شده است؛ که یک طبقه آن به نیایش و طبقه دیگر به موزه اسلامی اختصاص دارد. گنبد مرکزی این مسجد 39 متر و 4 مناره اصلی آن 57 متر ارتفاع دارند.بخش عمده‌ای از هزینه ساخت مجدد مسجد توسط مسلمانان تاتار تامین شده‌ است.عده‌ای معتقدند معماری این مسجد سبکی بلغاری دارد اما مؤلفه‌های آن، مشابه سبک عثمانی و دوره رنسانس است.مسجد قدیمی که در همین مکان ساخته شده بود در سال 1552 توسط روس‌ها تخریب شد. آن بنا دارای مناره‌های 8 متری بود که در آن سنگ‌های سفید نقشی محوری داشت. در آن مسجد یک مدرسه اسلامی و یک کتابخانه نیز قرار داشت.در 21  فوریه سال 1996 به دستور مینتیمر شایمیف رئیس جمهور تاتارستان بازسازی مسجد آغاز شد و در ژوئیه سال 2005 در جشن‌های هزاره قازان، مسجد مجددا افتتاح شد.اقامه نماز جمعه در این مسجد یکی از مهم‌ترین و بزرگترین رویدادهای مذهبی پایتخت تاتارستان محسوب می‌شود.منبع :http://old.ido.ir//a.aspx?a=1390112504